Mijn zorg richt zich op het beeld dat blijkbaar achter die uitslag verscholen gaat en het feit dat we als gevestigde partijen niet voldoende in staat zijn gebleken om Wilders’ doemscenario’s met feiten en vertrouwen te weerleggen. Daarnaast ben ik natuurlijk verbaasd over de algehele ruk naar rechts tijdens deze verkiezingen. Zijn we vergeten dat de huidige banken- en economische crisis, de uitwassen rondom het nemen van financiële risico’s en de excessieve beloningen vanuit rechts-liberale politiek zijn ontstaan? Ik vind het bijzonder dat een groot deel van het land de partij(en) van waaruit deze mentaliteit is voortgekomen, nu alsnog ruimhartig omarmt.
Terug naar de PVV-uitslag in Limburg. Iedereen probeert nu te analyseren en te verklaren. Dat is ook nodig om te kunnen bepalen wat dit signaal van en voor onze provincie betekent. Tot nu heb ik vooral analyses gehoord die de uitslag op rationale basis proberen te verklaren: stem tegen de AOW-leeftijdverhoging, stem voor behoud van de huidige hypotheekrenteaftrek, proteststem, strategische stem. Natuurlijk zit daar veel juistheid in. In tijden van onzekerheid zoeken kiezers naar zekerheid en is de neiging groot om degene die dat belooft (denk aan Wilders’ belofte t.a.v. de AOW-leeftijd) te volgen. Daarnaast speelde zeker een rol dat bekend CDA-boegbeeld Camiel Eurlings uit de landelijke politiek is vertrokken. Limburgers stemmen doorgaans vooral op personen. Met het vertrek van Eurlings was er in Limburg niemand meer van de gevestigde partijen die de rol van Bekende Limburger op zich kon nemen, anders dan Geert Wilders. Samengevat: Limburg volgde de landelijke trend, maar schakelde meteen door in over-drive. Wat mij betreft is de PvdA verkiezingsstrategie op dit punt dan ook fout geweest: Wij hadden Frans Timmermans veel sterker in deze provincie moeten positioneren als de man die het voor Limburg opneemt. Dat is niet gebeurd en een fout waar we van moeten leren (kaartje: wikipedia.org).
De Limburgse uitslag kan volgens mij echter niet alleen op grond van ratio verklaard worden. De massale voorkeur van de Limburgse kiezer voor Wilders komt volgens mij deels ook voort uit een onderbuikgevoel dat niet zozeer te maken heeft met de eigen portemonnaie. Toen ik vanmorgen nadacht over wat er in onze provincie is gebeurd, zag ik op TV een analyse die me wel aanzet tot nadenken: Komt het stemgedrag bij veel Limburgers niet deels voort uit het zich willen afzetten tegen bestuur en establishment in het verre westen? Is het Wilders gelukt om mensen het gevoel te geven dat ze hun eigen situatie en problemen op anderen kunnen afschuiven en dat ‘de schuld’ voor de onzekere periode waarin we leven niet bij onszelf ligt, maar dat het iets is dat van buitenaf aan ons als Limburgers wordt opgedrongen? Dat wij er zelf niets aan kunnen doen? Wilders lijkt in ieder geval zijn kiezers een oplossing te hebben geboden door die ‘externe schuldenaar’ te identificeren als de niet-Westerse allochtoon. Daar kun je wat aan doen, zegt Wilders en dan worden onze problemen opgelost… (foto: InHorst.nl)
Misschien is het goed om in dit verband toch even een paar zaken nog even op een rijtje te zetten (al hadden we dit duidelijk beter vóór de verkiezingen kunnen/moeten doen, geef ik toe):
- In Limburg hebben we geen noemenswaardig probleem met immigratie en allochtonen, want in deze provincie zijn heel weinig asielzoekers of illegale immigranten. Onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (cijfers 2010 en prognose tot 2025: klik HIER, pagina’s 60-74)laat zien dat we in Limburg nu minder dan 5% niet-westerse allochtonen hebben en dat ook in 2025 provinciebreed het percentage niet boven 7,5% zal uitkomen. De enige twee regio’s die daar uitschieten, zijn Maastricht en Heerlen (tussen 10%-12,5% niet-Westerse allochtonen in 2025) en dat wordt voornamelijk veroorzaakt door een natuurlijke concentratie als gevolg van het feit dat dit grote steden zijn. Kijk ik naar Sittard-Geleen, waar de PVV verreweg de grootste winst heeft geboekt, dan stel ik vast dat het aantal allochtonen in 2025 onder de 7,5% blijft. Hoezo invasie van asielzoekers? Ik heb het idee dat veel Limburgse Wilders-kiezers door TV en andere mediapublicaties hun eigen omgeving hebben geprojecteerd op regio’s als Gouda en Rotterdam met het idee “Dat komt zeker ook hier heen en dat wil ik niet”. Dat dit geen realistische ontwikkeling is, is blijkbaar niet overgekomen.
- Kijk je naar de werkloosheidscijfers, zie je in deze provincie ook geen verdringing van ‘Nederlandse’ arbeidsplaatsen door allochtonen. Zoals al vaak aangegeven: in Limburg ontstaat door natuurlijke krimp en vergrijzing een tekort op de arbeidsmarkt waar we straks – om bedrijven binnen de Limburgse provinciegrenzen te kunnen houden en dus de werkgelegenheid op peil te houden, nog veel mensen van buiten nodig zullen hebben. Kijk eens naar de moeite die bedrijven als DSM en Sabic moeten doen om proces-operators in Limburg te vinden. Ze zijn er gewoon niet…
De twee genoemde punten zeggen niet dat er in Limburg geen problemen zijn met werkloosheid, vereenzaming (vooral onder ouderen), vergrijzing en afkalving van de sociale zekerheid. En ja, we hebben een probleem met veiligheid ten gevolge van criminaliteit. Die problemen zijn er wel degelijk en vragen om een duidelijke aanpak, maar Wilders biedt daar zelf geen antwoorden op!
Tenslotte ben ik bezorgd dat de Limburgse PVV kiezers met deze stemuitslag precies het tegenovergestelde bereiken van wat ze (mogelijk) willen: de uitslag lijkt de rest van Nederland nu te willen vertellen dat Limburg zichzelf als buitenbeentje ziet en – blijkbaar – ook wil zien. Ik kan mij niet anders voorstellen dan dat dat in de rest van Nederland juist een averechtse reactie zal oproepen: “Nou, als ze zo graag in hun eigen sop willen gaarkoken, dan moeten ze dat misschien ook maar eens proberen…”. In plaats van een teken van kracht en (in de ogen van Wilders ongetwijfeld) opstandigheid tegen het Randstedelijke establishment, kan deze uitslag juist leiden tot sterker isolement van Limburg. En juist dat moeten we niet hebben; we kunnen het ons niet veroorloven als we willen doorgaan met de ontwikkeling van onze provincie als een sterke, centraal gelegen en gastvrije provincie. (kaartje: wikipedia.org)
De PVV moet – denk ik – nog wel het meest verbaasd zijn over de monsterzege in Limburg. Haar doemscenario’s en angstmakerij zouden naar verwachting eerder in de provincies met hele grote steden zijn weerklank hebben moeten vinden. Hoewel de hele campagne daar ook op gericht is geweest, is dit niet het geval. In plaats daarvan is het het landelijke Limburg dat zich als kampioen van Wilders heeft gemanifesteerd. Ik verwacht dat Wilders nu denkt dat hij van Limburg een kerngebied kan maken. Het zal mij benieuwen of hij zijn tactiek zal aanpassen en nu meer de overige landelijke provincies zal bestoken , om uiteindelijk ook in aantallen stemmers de Randstadprovincies te veroveren. Het feit dat de PvdA – tenminste landelijk – goed stand heeft weten te houden in deze verkiezingen, zegt mij dat er genoeg mensen zijn die willen dat wij de handschoen tegen het gedachtegoed van Wilders oppakken.
De provinciale verkiezingen zijn in maart 2011. Als PvdA moeten we niet in de val trappen door Wilders’ zege als externe gebeurtenis te verklaren en te doen alsof het buiten ons (en onze schuld) is gebeurd. We moeten nu een duidelijke lijn uitzetten die bewijst dat de PVV met haar denkbeelden een onjuist beeld van de economische en sociale samenhang van onze samenleving geeft. We moeten met concreet beleid, concrete projecten en voorbeelden laten zien dat we gevoelens van vereenzaming, onveiligheid en onzekerheid begrijpen en er ook iets aan doen. Daar zijn we al een paar jaar mee bezig, maar misschien voor de burger niet zichtbaar genoeg. De eerste kleine volgende stap is komende zaterdag, als we als PvdA met elkaar gaan praten over het nieuwe provinciale verkiezingsprogramma en onze wensen en ambities voor Limburg in de komende jaren. Laten we samen ervoor zorgen dat de Limburgse kiezer hierbij geen rol meer ziet voor de PVV (tekening: Eindhoven.nl).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten