Binnen onze fractie hebben we geen agrariërs. Om te voorkomen dat we teveel op afstand staan van deze - voor Limburg belangrijke - bedrijfstak, gingen we op werkbezoek in Horst aan de Maas.
Het thema van de dag was dus de agro-industrie. Meer specifiek wilden we weten hoe de regio omgaat met het flinke aantal buitenlandse (voornamelijk Polen) werknemers dat tijdelijk (of voor langer) in Noord-Limburg woont en werkt in de land- en tuinbouw. Daarnaast zouden we ook gaan kijken wat de voortgang is op het nieuwe kassengebied Californië. Naast ons 2e Kamerlid Lia Roefs was deze keer ook de agrarisch specialist (zelf ook boer) uit de Kamerfractie meegekomen: Harm Evert Waalkens.
Om even het beeld te schetsen: Horst telt op dit moment zo'n 1500 buitenlandse werknemers en dat kan oplopen tot 2000 in het hoogseizoen. Het dorp zelf telt maar 20.000 inwoners, dus is het niet zo dat deze mensen anoniem ''opgaan in de massa''. Dat betekent dat Horst serieus moet nadenken over de huisvesting en de inrichting van de overige publieke voorzieningen. Als je dan nog bedenkt dat de beroepsbevolking van Horst maar 10.000 is, dan kun je op je vingers uittellen dat hier wel enige creativiteit en ook flexibiliteit gevraagd is.
Een van de belangrijkste problemen voor de buitenlandse werknemers is de huisvesting. In vroegere jaren kwamen ze soms terecht in stallen zonder enige voorzieningen. Dat kan echt niet en de gemeente is dan ook bezig om leegstaande gebouwen in het dorp nu weer voor bewoning geschikt te maken. Tijdens de rondrit brachten we ook een bezoek aan camping de Reulsberg, waar de eigenaren bezig zijn de camping volledig geschikt te maken als tijdelijke woonlocatie voor buitenlandse arbeiders. Op het moment dat wij daar zijn, regent het pijpenstelen en staan de woonchalets er armoedig bij. Dat gaat allemaal op de schop, verzekert de eigenaresse ons. Er komen nieuwe chalets waar maar 2 mensen samen in verblijven. De vraag naar de chalets is groot: veel bedrijven uit de buurt zien het zelf huisvesten van hun tijdelijke medewerkers niet zitten en besteden het liever uit. In Horst ontstaat zo vrijwel onopgemerkt een nieuwe bedrijfstak. De campinghoudster beklaagt wel dat de uitbreiding van de camping deels wordt geblokkeerd door verouderde wetgeving. De aanwezige burgemeester Kees van Rooij knikt instemmend, maar zegt dat hij daar ook niets aan kan veranderen.
Met de bus gaat het vervolgens richting de kassen op het nieuwe gebied Californië. Ik was hier twee maanden eerder ook al geweest, samen met de commissie Economisch Domein. Desondanks blijft het fascinerend om te zien met welke energie deze agrarische bedrijven bezig zijn uit te breiden. Uit de verhalen van de meegekomen ondernemers blijkt al snel: het is uitbreiden of ondergaan. Plaats voor de traditionele familiebedrijven is er nauwelijks nog. Veel nieuwe en megagrote agrarische bedrijven in de regio zijn feitelijk bedrijven die - net als elders in de industrie - met durfkapitaal door investeerders worden opgezet. Het enige woord dat ik de hele dag in Horst niet hoorde, was werkloosheid.
Het laatste deel van het werkbezoek ging naar een varkenshouder die zowel fokzeugen als vleesvarkens heeft. Hij heeft een klein bedrijf, maar is druk bezig met uitbreidingsplannen. Hij moet wel, want ook hier is schaalvergroting troef. Elders in de regio is de eerste vergunningsaanvraag voor de bouw van gecombineerde megastallen van 30.000 varkens en miljoenen kippen al ingediend. Schaalvergroting is nodig, horen wij, om de productiekosten en de kosten voor de noodzakelijke vergistinginstallaties en composteerinstallaties te kunnen betalen. Met Harm Evert spreek ik nog enige tijd na: de intensieve veehouderij is een echte industrie geworden. Nog even en we plaatsen dit soort bedrijven niet meer in het platteland, maar middenin een industrieel industrieterrein, direct naast het abattoir. Laat dat nou net zijn waar Toine Wuts van de Limburgse Milieufederatie twee uur eerder al voor pleitte...
Deze weblog gaat over politieke onderwerpen in de provincie Limburg. Ik ben Provinciaal Statenlid voor de PvdA en schrijf vanuit de volgende visie: “Een economisch en sociaal sterk Limburg waar werk is voor iedereen, waar iedereen kan meedoen en we goed onderwijs hebben voor alle niveaus. Waar iedereen zich thuis en veilig voelt en we bekend zijn om onze gastvrijheid. Waar we respect tonen voor elkaar en we eerlijk delen”. Wilt u reageren, stuur een email naar: pvda@pennings.biz.
